شرکت سپهر گاز کاویان: 02146835980 – 02146837072 – 09022734708
دی اکسید گوگرد (SO2) یک ترکیب شیمیایی گازی است که در دمای اتاق بی‌رنگ است. این گاز در اثر ترکیب گوگرد با اکسیژن در حضور کاتالیزور یا در اثر سوختن سوخت‌های فسیلی مانند زغال سنگ و نفت که حاوی ناخالصی‌های گوگردی هستند، تولید می‌شود.
ویژگی‌های دی اکسید گوگرد
| ویژگی | مقدار |
| فرمول شیمیایی | SO2 |
| جرم مولی | 64.066 گرم بر مول |
| حالت فیزیکی در دمای اتاق | گاز |
| رنگ | بی‌رنگ |
| بو | تند و زننده در غلظت بالا |
| نقطه ذوب | -72.6 درجه سانتی‌گراد |
| نقطه جوش | -10.0 درجه سانتی‌گراد |
| چگالی | 2.63 گرم بر لیتر |
| انحلال‌پذیری در آب | محلول |
| فشار بخار | 237.2 کیلو پاسکال |
| خاصیت اسیدی (pKa) | 1.81 |
| خاصیت بازی (pKb) | 12.19 |
| گرانروی | 0.403 سانتی‌پوآز (در 0 درجه سانتی‌گراد) |
| ساختار مولکولی | خمیده |
| گشتاور دوقطبی | 1.62 دِبای |
نکات تکمیلی:
- دی اکسید گوگرد گازی غیرقابل اشتعال است.
- در مجاورت هوا به آرامی اکسید شده و به تری اکسید گوگرد (SO3) تبدیل می‌شود.
- SO2 با آب واکنش داده و اسید سولفوروس (H2SO3) تشکیل می‌دهد.
- این گاز سمی است و تنفس آن می‌تواند باعث تحریک مجاری تنفسی، سرفه، تنگی نفس و سایر مشکلات تنفسی شود.
- دی اکسید گوگرد نقش مهمی در باران‌های اسیدی ایفا می‌کند.
- از این گاز در صنایع مختلفی مانند تولید اسید سولفوریک، کاغذسازی، و تصفیه آب استفاده می‌شود.
منابع تولید دی اکسید گوگرد
- فعالیت‌های آتشفشانی: فوران آتشفشان‌ها مقادیر قابل توجهی SO2 را به اتمسفر آزاد می‌کنند.
- فعالیت‌های انسانی: سوختن سوخت‌های فسیلی، ذوب فلزات، و برخی فرآیندهای صنعتی، از جمله منابع اصلی تولید SO2 توسط انسان هستند.
کاربردهای دی اکسید گوگرد
دی اکسید گوگرد، گازی بی رنگ با بوی تند و خفه کننده، کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف دارد. برخی از مهم ترین کاربردهای گوگرد دی اکسید عبارتند از:
1. تولید اسید سولفوریک:
- مهم ترین کاربرد SO2، استفاده در فرآیند تولید اسید سولفوریک (H2SO4) است. اسید سولفوریک یکی از پرکاربردترین مواد شیمیایی در صنایع مختلف از جمله تولید کود، باتری، دارو، رنگ و تصفیه آب است.
2. صنایع غذایی:
- از SO2 به عنوان ضد میکروب و نگهدارنده در فرآوری برخی از مواد غذایی، مانند میوه های خشک، شراب و آبجو استفاده می شود. این ماده با جلوگیری از رشد میکروب ها، به افزایش ماندگاری این محصولات کمک می کند.
3. تصفیه آب:
- در تصفیه آب، از SO2 برای کلرزنی و حذف کلر اضافی از آب استفاده می شود. همچنین این ماده می تواند برای حذف آهن و منگنز از آب نیز به کار رود.
4. صنعت کاغذ سازی:
- در صنعت کاغذ سازی، از SO2 برای سفید کردن خمیر کاغذ و افزایش کیفیت کاغذ استفاده می شود. این ماده با لیگنین، که باعث رنگ قهوه ای شدن کاغذ می شود، واکنش داده و آن را از بین می برد.
5. صنایع دیگر: کاربردهای دیگر SO2 عبارتند از:
- خنک کننده: SO2 به دلیل نقطه جوش پایین، می تواند به عنوان سیال خنک کننده در برخی از کاربردها، مانند یخچال ها و دستگاه های تهویه مطبوع، استفاده شود.
- عامل کاهنده: در برخی از فرآیندهای صنعتی، از SO2 به عنوان عامل کاهنده استفاده می شود.
- لیتوگرافی: در صنعت لیتوگرافی، از SO2 برای حک کردن طرح ها بر روی صفحات چاپ استفاده می شود.
ایمنی و خطرات دی اکسید گوگرد
خطرات سلامتی
- تحریک سیستم تنفسی، بروز مشکلاتی مانند سرفه، تنگی نفس، خس خس سینه و درد قفسه سینه
- تشدید بیماری‌های تنفسی مانند آسم، برونشیت و بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)
- افزایش خطر ابتلا به عفونت‌های ریه
- مشکلات قلبی عروقی
- آسیب به چشم
- تحریک پوست
مطالعه بیشتر: اطلاعات ایمنی سولفور دی اکسید
خطرات زیست محیطی
- باران اسیدی: دی اکسید گوگرد در اتمسفر با آب و سایر مواد شیمیایی واکنش می‌دهد و اسید سولفوریک و اسید سولفوروس تشکیل می‌دهد که به زمین می‌بارد و باعث باران اسیدی می‌شود. باران اسیدی می‌تواند به جنگل‌ها، آب‌های شیرین و ساختمان‌ها آسیب برساند.
- آلودگی هوا: دی اکسید گوگرد می‌تواند به ذرات معلق در هوا (PM) تبدیل شود که سلامت انسان را به خطر می‌اندازد و دید را کاهش می‌دهد.
- از بین رفتن لایه ازن: دی اکسید گوگرد می‌تواند به تخریب لایه ازن کمک کند که از زمین در برابر اشعه مضر خورشید محافظت می‌کند.
ایمنی در برابر دی اکسید گوگرد
- کاهش مواجهه:
- تا حد امکان از مناطق با آلودگی زیاد دی اکسید گوگرد دوری کنید.
- در زمان آلودگی هوا، از فعالیت‌های شدید در فضای باز خودداری کنید.
- از ماسک‌های تنفسی مناسب استفاده کنید.
- کاهش انتشار:
- استفاده از سوخت‌های پاک‌تر مانند انرژی‌های تجدیدپذیر
- اعمال قوانین سختگیرانه‌تر برای کنترل انتشار دی اکسید گوگرد از منابع صنعتی
- استفاده از فناوری‌های کنترل آلودگی در نیروگاه‌ها و کارخانه‌ها
جابجایی و انبارش گاز دی اکسید گوگرد
جابجایی
- دی اکسید گوگرد باید در ظروف تحت فشار و با احتیاط زیاد جابجا شود.
- سیلندرهای حاوی گاز باید از جنس فولاد کربنی باشند و مطابق با مقررات حمل و نقل خطرناک باشند.
- کپسول ها باید به درستی برچسب گذاری و مشخص شده باشند و دارای اطلاعات مربوط به محتوا، فشار و خطرات باشند.
- در هنگام حمل و نقل، سیلندرها باید در جای خود محکم شوند تا از حرکت و افتادن آنها جلوگیری شود.
- از قرار دادن سیلندرها در معرض دمای شدید یا نور مستقیم خورشید خودداری کنید.
انبارش
- دی اکسید گوگرد باید در یک مکان خنک، خشک و دارای تهویه مناسب نگهداری شود.
- دور از مواد قابل اشتعال، اسیدها و بازها نگهداری شود.
- سیلندرها باید به صورت ایستاده و به درستی برچسب گذاری و مشخص شده باشند.
- از دسترسی افراد غیرمجاز به سیلندرها جلوگیری کنید.
نکات ایمنی:
- دی اکسید گوگرد یک گاز سمی و خورنده است.
- هنگام کار با دی اکسید گوگرد باید از لباس و تجهیزات محافظ مناسب مانند دستکش، عینک و ماسک تنفسی استفاده کنید.
- در صورت نشتی گاز، محل را تخلیه کنید و با خدمات اورژانس تماس بگیرید.
ملاحظات اضافی:
- مقررات مربوط به جابجایی و انبارش دی اکسید گوگرد ممکن است بسته به منطقه و مقادیر حمل شده متفاوت باشد.
- قبل از جابجایی یا انبارش دی اکسید گوگرد، همیشه با مقامات محلی و تامین کننده گاز مشورت کنید.
تهیه و تامین
شرکت سپهر گاز کاویان – دارنده گواهینامه ISO17025 و آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد – تامین کننده دی اکسید گوگرد با درصد خلوص‌های 99.5، 99.95 می‌باشد. کپسول دی اکسید گوگرد و همچنین تجهیزات مربوط به کپسول مانند رگولاتور و … نیز در سپهر گاز کاویان به فروش می‌رسد. قیمت گاز دی اکسید گوگرد به خلوص، اندازه و حجم سیلندر مورد نیاز شما بستگی دارد. برای استعلام قیمت کپسول گاز سولفور دی اکسید و کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان سپهر گاز کاویان تماس بگیرید.
بدون دیدگاه