کاربردهای ایزوبوتان | شرکت سپهر گاز کاویان: 02146835980 – 02146837072 – 09022734708
ایزوبوتان، که با نام متیل پروپان نیز شناخته می‌شود، یک گاز بی‌رنگ و قابل اشتعال با بوی ملایم بنزین است. این ماده با فرمول شیمیایی C4H10، یک آلکان شاخه‌ای با چهار اتم کربن و ده اتم هیدروژن است.
انواع ایزوبوتان
انواع مختلفی از ایزوبوتان بر اساس خلوص آنها وجود دارد:
- ایزوبوتان درجه صنعتی: این نوع ایزوبوتان خلوص کمتری دارد و ممکن است حاوی ناخالصی هایی مانند آب، گازهای دیگر و یا هیدروکربن های دیگر باشد. معمولا برای مصارف صنعتی مانند سوخت، پیشرانه و تولید مواد شیمیایی استفاده می شود.
- ایزوبوتان درجه آزمایشگاهی: کاربردهای ایزوبوتان آزمایشگاهی به دلیل خلوص بالا در تحقیقات علمی می باشد.
- ایزوبوتان درجه خوراکی: این نوع ایزوبوتان خلوص بسیار بالایی دارد و به طور خاص برای استفاده در صنایع غذایی به عنوان پیشرانه در اسپری ها و قوطی های آئروسل تایید شده است.
ویژگی های ایزوبوتان
نام های دیگر
- متیل پروپان
- 2-متیل پروپان
- ایزوبوتان
- گاز R600a
مشخصات فیزیکی
- فرمول شیمیایی: C₄H₁₀
- نقطه ذوب: -117.7 درجه سانتیگراد
- نقطه جوش: -10.7 درجه سانتیگراد
- چگالی: 0.577 گرم بر سانتی متر مکعب در دمای 20 درجه سانتیگراد
- حلالیت: در آب ضعیف محلول است، اما در حلال های آلی مانند اتانول و اتر محلول است.
- بو: بوی ملایمی شبیه به بنزین دارد.
ویژگی های شیمیایی
- ایزوبوتان یک آلکان است، به این معنی که فقط از اتم های کربن و هیدروژن تشکیل شده است.
- ایزومر بوتان است، به این معنی که فرمول شیمیایی یکسانی با بوتان دارد، اما ساختار مولکولی متفاوتی دارد.
- قابل اشتعال است و نقطه اشتعال آن -40 درجه سانتیگراد است.
- سمی نیست، اما استنشاق مقادیر زیاد آن می تواند باعث سرگیجه، سردرد و تهوع شود.
کاربردهای ایزوبوتان
ایزوبوتان کاربردهای مختلفی دارد. مهمترین کاربردهای ایزوبوتان عبارتند از:
1. کاربردهای ایزوبوتان بعنوان سوخت:
- ایزوبوتان به عنوان یک سوخت تمیز و کارآمد برای موتورهای احتراق داخلی استفاده می شود.
- به طور طبیعی در گاز طبیعی وجود دارد و می توان آن را از منابع تجدیدپذیر مانند زیست توده نیز تولید کرد.
- ایزوبوتان آلاینده های کمتری نسبت به بنزین یا گازوئیل تولید می کند و می تواند به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای کمک کند.
2. کاربردهای ایزوبوتان بعنوان خنک کننده:
- ایزوبوتان به دلیل ظرفیت گرمایی بالا و نقطه جوش پایین، به عنوان یک مبرد کارآمد در یخچال ها و فریزرها استفاده می شود.
- ایزوبوتان غیر سمی و غیر قابل اشتعال است، که آن را به جایگزینی ایمن تر برای مبردهای سنتی مانند CFC ها و HCFC ها تبدیل می کند.
3. آئروسل ها:
- ایزوبوتان به عنوان پیشرانه در آئروسل ها مانند اسپری های مو، دئودورانت ها و حشره کش ها استفاده می شود.
- ایزوبوتان غیر سمی و قابل اشتعال است، که آن را به جایگزینی ایمن تر برای گازهای پیشرانه سنتی مانند پروپان و بوتان تبدیل می کند.
4. کاربردهای ایزوبوتان در تولید پلاستیک:
- ایزوبوتان به عنوان ماده اولیه در تولید انواع مختلف پلاستیک، مانند پلی ایزوبوتیلن (PIB) و اتیلن-پروپیلن-دی ان (EPDM) استفاده می شود.
- این پلاستیک ها در طیف گسترده ای از کاربردها، از جمله قطعات خودرو، لوله ها و عایق ها استفاده می شوند.
5. کاربردهای ایزوبوتان بعنوان در مواد شیمیایی:
- ایزوبوتان به عنوان ماده اولیه در تولید انواع مختلف مواد شیمیایی، مانند ایزوبوتیل استات و ایزوبوتیلن آمین استفاده می شود.
- این مواد شیمیایی در طیف گسترده ای از کاربردها، از جمله رنگ ها، رزین ها و داروها استفاده می شود.
- حلال: ایزوبوتان به عنوان یک حلال برای چربی ها و روغن ها استفاده می شود.
6. دیگر کاربردهای ایزوبوتان:
- ایزوبوتان در تولید فوم های پلی اورتان، تمیز کننده ها و حلال ها نیز استفاده می شود.
- تولید لاستیک: ایزوبوتان به عنوان ماده اولیه برای تولید لاستیک مصنوعی استفاده می شود.
- تولید مواد آرایشی: ایزوبوتان به عنوان یک ماده تشکیل دهنده در برخی از محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می شود.
- داروها: ایزوبوتان به عنوان یک حلال برای برخی از داروها استفاده می شود.
خطرات و ایمنی
ایزوبوتان، که به عنوان متیل پروپان نیز شناخته می شود، یک گاز قابل اشتعال و بی رنگ با بوی ملایم بنزین است. با توجه به گستردگی کاربردهای ایزوبوتان آگاهی از خطرات آن ضروری است.
خطرات
- آتش سوزی و انفجار: ایزوبوتان به شدت قابل اشتعال است و مخلوط های هوا و گاز آن می تواند به راحتی منفجر شود. منابع جرقه مانند شعله باز، سیگار و تجهیزات الکتریکی می تواند باعث انفجار شود.
- سمیت: تنفس مقادیر زیاد ایزوبوتان می تواند منجر به سردرد، سرگیجه، تهوع، استفراغ، بیهوشی و حتی مرگ شود.
- فشار: ایزوبوتان اغلب در ظروف تحت فشار ذخیره می شود که در صورت گرم شدن یا آسیب دیدن می تواند پاره شود و منجر به انتشار ناگهانی گاز و خطرات ثانویه شود.
ایمنی
- ذخیره سازی: ایزوبوتان را باید در مکانی خنک، خشک و دور از منابع گرما، جرقه و مواد قابل اشتعال دیگر ذخیره کنید.
- جابجایی: هنگام کار با ایزوبوتان، از تهویه مناسب استفاده کنید. از لباس و تجهیزات محافظ مناسب مانند دستکش، عینک و ماسک تنفسی استفاده کنید.
- تشخیص نشتی: در صورت نشتی، محل را فوراً تخلیه کنید و از منابع جرقه دوری کنید. برای تهویه مناسب محل اقدام کنید.
- اطفاء حریق: در صورت آتش سوزی ایزوبوتان، از خاموش کننده های پودر خشک یا دی اکسید کربن استفاده کنید. از آب استفاده نکنید، زیرا این امر می تواند آتش را شعله ور کند.
- مسمومیت: در صورت تنفس ایزوبوتان، فوراً فرد را به هوای تازه منتقل کنید و در صورت نیاز از اکسیژن استفاده کنید. در صورت عدم هوشیاری، تنفس مصنوعی انجام دهید.
- اطلاعات بیشتر: برای اطلاعات بیشتر در مورد خطرات و ایمنی ایزوبوتان، به وب سایت اداره ایمنی و بهداشت شغلی (OSHA) یا برگه اطلاعات ایمنی مواد (SDS) محصول مراجعه کنید.
نکات مهم:
- همیشه قبل از کار با ایزوبوتان، برگه اطلاعات ایمنی مواد (SDS) را مطالعه کنید.
- از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده کنید.
- در صورت نشتی یا آتش سوزی، فوراً محل را تخلیه کنید.
- در صورت مسمومیت، به دنبال کمک پزشکی باشید.
قیمت ایزوبوتان
قیمت ایزوبوتان می تواند به عوامل مختلفی از جمله خلوص، حجم و محل خرید بستگی داشته باشد.
- خلوص: ایزوبوتان در گریدهای مختلف خلوص از جمله صنعتی، آزمایشگاهی و دارویی موجود است. هرچه خلوص بالاتر باشد، قیمت آن نیز بیشتر خواهد بود.
- حجم: ایزوبوتان به صورت عمده (در بشکه یا تانکر) و یا مقادیر کم (بطری) به فروش می رسد. قیمت به ازای هر لیتر با افزایش حجم خرید کاهش می یابد.
- محل خرید: قیمت ایزوبوتان در کشورهای مختلف و حتی در مناطق مختلف یک کشور می تواند متفاوت باشد.
جهت استعلام قیمت و خرید برای انواع کاربردهای ایزوبوتان، با کارشناسان سپهر گاز کاویان – آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد و دارنده گواهینامه ایزو 17025 از مرکز ملی تایید صلاحیت ایران – تماس بگیرید.
بدون دیدگاه