شرکت سپهر گاز کاویان 02146835980 – 02146837072 – 09022734708
مخلوط گازی اکسیژن و هلیوم که به آن هلیوکس نیز گفته می‌شود، ترکیبی از این دو گاز است که به دلیل خواص منحصر به فردش در صنایع مختلف، به ویژه پزشکی و غواصی، کاربردهای گسترده‌ای دارد.
چرا مخلوط گازی اکسیژن و هلیوم؟
چگالی کمتر: هلیوم به عنوان دومین عنصر سبک در جدول تناوبی، چگالی بسیار کمتری نسبت به نیتروژن موجود در هوا دارد. این ویژگی باعث می‌شود که تنفس مخلوط هلیوکس راحت‌تر بوده و مقاومت کمتری در برابر جریان هوا ایجاد شود.
گرانروی پایین: گرانروی پایین هلیوکس به معنای روان‌روی بیشتر آن است. این ویژگی باعث می‌شود که جریان هوا در مجاری تنفسی با سهولت بیشتری انجام شود.
کاهش اثرات مخرب نیتروژن: در غواصی عمیق، نیتروژن موجود در هوا می‌تواند باعث بروز حالت مسمومیت با نیتروژن (نیتروژن نارکوسیس) شود. هلیوکس با جایگزینی نیتروژن، این خطر را به حداقل می‌رساند.
کاهش کار تنفسی: به دلیل چگالی کمتر، هلیوکس باعث کاهش کار تنفسی می‌شود و تنفس در شرایط سخت‌تر، مانند بیماری‌های ریوی، راحت‌تر می‌شود.
کاربردهای هلیوکس
پزشکی:
- درمان مشکلات تنفسی: هلیوکس برای درمان بیماری‌هایی مانند آسم، برونشیت و کروپ استفاده می‌شود.
- تسهیل تنفس در شرایط خاص: در شرایطی مانند سوختگی‌های شدید یا آسیب‌های ریوی، هلیوکس می‌تواند به بهبود تنفس کمک کند.
غواصی:
- غواصی عمیق: هلیوکس برای غواصی در اعماق زیاد استفاده می‌شود تا از اثرات مخرب نیتروژن جلوگیری شود.
- کاهش خطر بیماری تخلیه فشار: هلیوکس می‌تواند خطر ابتلا به بیماری تخلیه فشار را در غواصی کاهش دهد.
صنعت:
- تست نشت‌یابی: از میکس اکسیژن و هلیوم برای تست نشت‌یابی در سیستم‌های مختلف استفاده می‌شود.
- خنک‌کاری: به دلیل هدایت حرارتی بالا، هلیوکس به عنوان خنک‌کننده در برخی تجهیزات استفاده می‌شود.
- صنایع جوشکاری: از گاز ترکیبی اکسیژن و هلیوم در برخی روش‌های جوشکاری به عنوان گاز محافظ استفاده می‌شود.
- صنایع الکترونیک: در تولید برخی قطعات الکترونیکی از میکس اکسیژن و هلیوم استفاده می‌شود.
ترکیبات مختلف میکس اکسیژن و هلیوم
ترکیب مخلوط گازی اکسیژن و هلیوم بسته به کاربرد آن متفاوت است. به عنوان مثال، در غواصی عمیق، نسبت هلیوم به اکسیژن ممکن است تا 90 به 10 برسد.
عوامل موثر بر ترکیب میکس گازی اکسیژن و هلیوم برای تنفس
عمق غواصی: در غواصی عمیق، به دلیل افزایش فشار، نسبت هلیوم به اکسیژن بیشتر می‌شود تا از اثرات مخدر نیتروژن جلوگیری شود.
نوع فعالیت: برای فعالیت‌های مختلف مانند جوشکاری، درمان بیماری‌های تنفسی و … ترکیبات متفاوتی از هلیوکس مورد نیاز است.
شرایط فیزیولوژیکی فرد: برای افراد با شرایط فیزیولوژیکی متفاوت، ممکن است ترکیبات متفاوتی از هلیوکس تجویز شود.
انواع اصلی مخلوط گازی اکسیژن و هلیوم
به طور کلی، مخلوط‌های هلیوکس را می‌توان به سه دسته اصلی تقسیم کرد:
- heliox با درصد بالای هلیوم: این نوع مخلوط عمدتاً برای غواصی عمیق و در مواردی که کاهش مقاومت جریان هوا اهمیت زیادی دارد، استفاده می‌شود.
- heliox با درصد متوسط هلیوم: این نوع مخلوط برای کاربردهای عمومی‌تر مانند درمان برخی بیماری‌های تنفسی و جوشکاری مناسب است.
- heliox با درصد پایین هلیوم: این نوع مخلوط بیشتر شبیه به هوای معمولی است و در مواردی که نیاز به تغییرات عمده در ترکیب گاز تنفسی نباشد، استفاده می‌شود.
جدول مقایسه‌ای انواع مخلوط گازی اکسیژن و هلیوم (تقریبی)
| نوع مخلوط | درصد هلیوم | درصد اکسیژن | کاربرد اصلی |
| heliox با درصد بالای هلیوم | 90-95% | 5-10% | غواصی عمیق |
| heliox با درصد متوسط هلیوم | 70-80% | 20-30% | درمان بیماری‌های تنفسی، جوشکاری |
| heliox با درصد پایین هلیوم | 50-60% | 40-50% | کاربردهای عمومی |
مزایای استفاده از میکس اکسیژن و هلیوم در غواصی
تنفس راحت‌تر
کاهش کار قلب و ریه
افزایش تحمل بدن در برابر فشار
کاهش خطر آسیب به بافت‌های ریه
کاهش خطر بیماری‌های تنفسی
تسهیل ارتباط کلامی در زیر آب
افزایش کارایی در غواصی
محدودیت‌ها، عوارض جانبی و نکات ایمنی
- هزینه بالا: هلیوم گازی گران‌قیمت است و تهیه مخلوط گازی اکسیژن و هلیوم هزینه زیادی دارد.
- صدای خنده‌دار: تنفس گاز ترکیبی اکسیژن و هلیوم باعث تغییر صدای فرد می‌شود.
- خطرات ناشی از کمبود اکسیژن: همانند هر مخلوط گازی تنفسی، کمبود اکسیژن در گاز ترکیبی اکسیژن و هلیوم می‌تواند خطرناک باشد.
- خطرات ناشی از فشار بالا: استفاده از heliox در فشارهای بالا نیاز به تجهیزات و آموزش‌های تخصصی دارد.سرمازدگی: در برخی شرایط، استفاده از هلیوکس می‌تواند باعث سرمازدگی شود.
نکته مهم: استفاده از مخلوط گازی اکسیژن و هلیوم باید تحت نظر پزشک یا متخصص انجام شود و خودسرانه از آن استفاده نکنید.
تهیه و تامین
شرکت سپهر گاز کاویان – آزمایشگاه مرجع اداره استاندارد و دارنده گواهینامه ایزو 17025ا ز مرکز ملی تایید صلاحیت ایران – توانایی تولید انواع گازهای مرجع و ترکیبی از دو جزیی تا بیش از 15 جز با انواع غلظت های درصد و پی پی ام، در یک سیلندر را دارد.
جهت خرید گاز He و اکسیژن خالص، گاز هلیوکس و سایر گازهای ترکیبی با استاندارد 17025 از سپهر گاز کاویان، با کارشناسان سپهر گاز کاویان تماس بگیرید.
بدون دیدگاه